Het veranderende klimaat heeft mogelijk grote gevolgen voor de hoge zandgronden in Zuid-Nederland. Naast dat er waarschijnlijk meer aanpassingen nodig zijn om om te kunnen gaan met grote hoeveelheden neerslag in een korte tijd, moet er ook geanticipeerd worden op een langere en extreme perioden van droogte. Waar het anticiperen op extreme neerslag veelal kan gebeuren door het nemen van waterhuishoudkundige maatregelen en de effecten op gebruiksfuncties vooral lokaal van aard zijn, heeft droogte grootschaliger gevolgen voor het gehele gebied. Langdurige droogte kan direct effect hebben op de inkomsten van de agrarische sector, kan de huidige natuur aanzienlijke schade aanbrengen en heeft ook effecten op de drinkwateronttrekkingen uit het grondwater.
Vanwege deze effecten op verschillende sectoren is het ontwikkelen van strategieën om te anticiperen op de klimaatverandering niet alleen de taak van de waterbeheerders, maar van alle belanghebbenden bij zowel de waterhuishouding als de ruimtelijke inrichting; waterbeheerders, provincies, landbouworganisatie, terreinbeheerders en drinkwaterbedrijven. Gezamenlijk hebben deze partijen besloten om een Deltaplan Hoge Zandgronden (DHZ) op te zetten; een gezamenlijk plan om te komen tot een klimaatbestendige regionaal watersysteem en de klimaatbestendige ruimtelijke inrichting voor de hoge zandgronden in Zuid-Nederland. Een van de belangrijkste kenmerken van deze samenwerking is dat, in lijn met een langere traditie in de regio, wordt ingezet op het gezamenlijk ontwikkelen van kennis en inzichten die resulteren in oplossingen die een breed bestuurlijk en maatschappelijk draagvlak hebben. In 2014 moeten alle activiteiten van het Deltaplan Hoge Zandgronden uitmonden in een heldere, goed onderbouwde, beeldende visie op een klimaatbestendig watersysteem in 2050 inclusief de routebeschrijving om daar te komen.
Binnen het project houdt FutureWater zich bezig met het ontwikkelen van kennis en instrumentaria waarmee het mogelijk is om de gevolgen van klimaatverandering voor de regio alsook het effect van adaptiestrategiën en maatregelen vast te stellen. De te ontwikkelen kennis en instrumentaria ondersteunen andere deelprojecten in daaropvolgende stadia. Relevante vragen die beantwoord moeten worden zijn:
- Wat is de stand van zaken op het gebied van klimaatonderzoek?
- Welke specifieke methode is nodig voor welke specifieke vraag?
- Oorzaak-effect-relaties in beeld brengen en berekeningen en analyses uitvoeren.